Aan de oevers van de Rio Tejo in de hoofdstad van Portugal is een spectaculaire combinatie ontstaan van een historisch gebouw en een futuristische nieuwbouw. Het museum voor kunst, architectuur en technologie is een bezoekersmagneet en een blikvanger. Voor de eerste keer in Lissabon biedt het royaal plaats aan hedendaagse kunst.
Naast de voormalige elektriciteitscentrale van Tejo, die jaren geleden werd omgebouwd tot een elektriciteitsmuseum, plaatste het Britse architectenbureau Amanda Levete Architects een futuristische structuur. Het glanzende witte dak van natuursteen is als openbaar park aangelegd en wordt door zowel de inwoners van Lissabon als de toeristen, niet alleen vanwege zijn functie als uitkijkplatform, zeer gewaardeerd.
Dit nieuwe gebouw, gelegen in het historische gedeelte van de culturele wijk Belem en dat een project van 24,8 miljoen euro is, heeft al verschillende namen gekregen: bek van een haai, een zich opheffende slang, een gestileerd oog.
De gevel van het MAAT werd bekleed met 15.000 deels driedimensionale keramische tegels. Overdag fonkelt de gevelbekleding dankzij het buitengewone, steeds veranderende lichteffect in Lissabon; ’s nachts nemen de BEGA grondinbouwarmaturen de verlichting over. De architecte Amanda Levete formuleerde de opdracht aan het begin van de planningsfase als volgt: het creëren van een gebouw dat dit beroemde licht van Lissabon zou weerspiegelen, uitvergroten en veranderen als men het langs de oever lopend zou zien.
Overrijdbare BEGA grondinbouwarmaturen met slipvast glas in verschillende afmetingen accentueren de architectonische schoonheid van het MAAT in het donker. Deze armaturen voldoen ook aan de bijzondere eis van een gelijkmatige verlichting van de spectaculaire gevel, omdat de reflectoren bij de opstelling in een hellingshoek van 0 tot 30 graden kunnen worden ingesteld. Ze zetten, net als de armaturen met asymmetrische lichtsterkteverdeling, de bijzondere kenmerken van de MAAT-gevel in scène.
Met strooischijven voor breedstrooiende lichtsterkteverdeling wordt een nog grotere gelijkmatigheid van het aangestraalde oppervlak bereikt, door de scherpe randen van de lichtkegel te temperen.
Opdrachtgever Fundacao Energias de Portugal (EDP)
Architect Amanda Levete Architects, Londen
Foto’s Francisco Nogueira, Lissabon